Ως γνωστό, η συμμετοχή παιδιών σε υπαίθριες δραστηριότητες αναψυχής (ιππασία, τοξοβολία, ποδηλασία, χιονοδρομία κλπ.) επιδρά θετικά στην ψυχοσωματική κατάστασή τους. Για τα παιδιά με αναπηρία είναι κάτι επιπλέον, είναι ένας σημαντικός παράγοντας στην εξάλειψη των εμποδίων που τα περιορίζουν. Φανταστείτε λοιπόν ένα παιδί με κινητική αναπηρία η οποία είναι εμφανής κατά τη βάδιση να μπορεί να κατέβει μια πίστα με τα σκι του ενώ παιδιά χωρίς αναπηρία να μην τα καταφέρνουν! Το σκι λοιπόν μπορεί να σημαίνει περιπέτεια, άσκηση, ανάπτυξη, εξέλιξη, αυτοεκτίμηση και ανεξαρτησία.

Η προοπτική που προσφέρεται μέσα από το σκι, στα παιδιά με αναπηρία, φτάνει πολύ πιο πέρα από το να αυξήσει απλά την κινητικότητά τους. Είναι η πρόσβαση προς μια φυσιολογική δραστηριότητα τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά.

Μπορεί λοιπόν το σκι να χρησιμοποιηθεί και ως μέσο θεραπευτικής άσκησης; Σε σχετική έρευνα όπου αξιολογήθηκε η επίδραση του σκι κατάβασης στην αδρή κινητική λειτουργία σε παιδιά με σπαστική εγκεφαλική παράλυση φάνηκε πως όχι μόνο υπήρξε βελτίωση της αδρής κινητικότητας μετά από διάστημα 10 εβδομάδων αλλά και ότι αυτή διατηρήθηκε για άλλες 10 εβδομάδες.

Το πρόγραμμα προσαρμοσμένης χιονοδρομίας που εφαρμόζει το kids physiotherapy είναι βασισμένο στη μέθοδο της Anne-Marie Ducommun και αφορά παιδιά με ήπια έως μέτρια κινητική δυσκολία. Αυτό περιλαμβάνει τρία ανεξάρτητα στάδια:

·    Ασκήσεις προετοιμασίας πριν το σκι  
·    Ασκήσεις προθέρμανσης στην πίστα 
·    Κατάβαση με τα σκι με παράλληλη θέση των ποδιών

Οι ασκήσεις προετοιμασίας βασίζονται στις αρχές της νευροεξελικτικής αγωγής NDT και διδάσκουν στους σκιέρ με εγκεφαλική παράλυση φυσιολογικές αισθητικοκινητικές προσαρμογές.

Για τις ασκήσεις αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους εκπαιδευόμενους μπάλες γυμναστικής, μπαλόνια, μαντήλια και ξύλα. Η μπάλα προκαλεί ευχαρίστηση και δυναμική δραστηριοποίηση. Ταυτόχρονα, απαιτεί την προσοχή και τον έλεγχο των κινήσεων. Αυτό ενισχύει τις ισορροπιστικές αντιδράσεις, την δραστηριοποίηση και την αλληλεπίδραση μέσα στην ομάδα.

Οι ασκήσεις προθέρμανσης με τα πέδιλα του σκι φορεμένα, εφαρμόζονται πριν από κάθε μάθημα ώστε να βελτιώσουν την γενική κινητικότητα και την αυτοπεποίθηση. Δίνουν επίσης στο παιδί τη δυνατότητα να προσαρμοστεί στις συνθήκες του περιβάλλοντος και την ποιότητα του χιονιού.

Το σκι κατάβασης προϋποθέτει τόσο για τους αρχάριους όσο και για τους προχωρημένους σκιέρ, κατάλληλη ατομική θεραπευτική προετοιμασία, σύμφωνα με το επίπεδο της κάθε περίπτωσης.

Αν ο αρχάριος έχει δυσκολία στη διατήρηση της ισορροπίας του, ο εκπαιδευτής γλιστρά δίπλα του παρέχοντας του μια ήπια υποστήριξη με τα χέρια του, βοηθώντας τον έτσι να νιώσει και να διατηρήσει τη θέση του κατά την κατάβαση. Η βοήθεια αυτή μειώνεται καθώς ο σκιέρ αποκτά εμπιστοσύνη και μπορεί να διορθώσει τη θέση του καθώς κάνει σκι.  

Βασικές δεξιότητες απαραίτητες για την εκμάθηση σκι:

Κινητικές λειτουργίες:
1.    Ανεξάρτητη βάδιση, ακόμη και αν η εικόνα της είναι μη φυσιολογική
2.    Ικανότητα στήριξης στο ένα πόδι και διατήρηση της ισορροπίας, με ή χωρίς βοήθεια
3.    Αναπήδηση σε ένα σημείο, με ή χωρίς βοήθεια
4.    Ικανότητα διατήρησης του πλάγιου καθίσματος και στις δυο πλευρές
5.    Ικανότητα να κρατούν τα μπαστούνια του σκι με ή χωρίς το ειδικό γάντι

Ηλικία:
•    Από 4 ετών, συνοδευμένα από τους γονείς 
•    Από 7 ετών, μόνα τους σε ομάδες

Αποτελέσματα:
•    Βελτίωση ισορροπίας
•    Βελτίωση συμμετρίας του σώματος
•    Βελτίωση φυσικής κατάστασης
•    Καλύτερη πρόβλεψη των κινήσεων
•    Καλύτερη προσαρμογή του σώματος στην μορφολογία της πίστας
•    Βελτίωση κινητικότητας και σταθερότητας της λεκάνης
•    Βελτίωση των στροφικών κινήσεων του κορμού
•    Βελτίωση του ελέγχου των κινήσεων στα κάτω άκρα

Το σκι μπορεί να προσφέρει στα παιδιά αυτοδυναμία, χαρά, κίνητρο, να αυξήσει την αποφασιστικότητα τους, την αυτοπεποίθηση και κατά συνέπεια την ανεξαρτησία τους.

Ducommun, Anne-Marie. (1999). Adaptive Parallel Track skiing. Clinician’s view.
O’ Leary, Η. (1994). Bold Tracks. Teaching adaptive skiing. Johnson Books.
Sterba, JA. (2006). Adaptive downhill skiing in children with cerebral palsy: effect on gross motor function. Pediatric Physical Therapy. 18(4):289-96.